Enerji Kimlik Belgesi (EKB)

Enerji Kimlik Belgesi Nedir?

Yapılarda enerjinin ve enerji kaynaklarının etkin ve verimli kullanılması, enerji israfının önlenmesi, enerji maliyetlerinin ekonomi üzerindeki yükünün hafifletilmesi ve çevrenin korunması amacıyla, yapılarda asgari olarak enerji ihtiyacı ve enerji tüketim sınıflandırması, yalıtım özellikleri ve ısıtma, soğutma, aydınlatma, havalandırma sistemlerinin verimi ile ilgili bilgileri gösteren belgeye “Enerji Kimlik Belgesi” denir. Enerji Kimlik Belgesi ile ilgi tüm esas ve usuller 27075 sayılı Binalarda Enerji Performans Yönetmeliği ile belirlenmiştir. Bu yönetmelik kapsamında binalar;

• Mevcut Bina,
• Yeni Bina

olmak üzere iki sınıfa ayrılmıştır.

Mevcut(Eski) Bina

01.01.2011 tarihinden önce yapı ruhsatı alınıp yapımı devam eden veya yapımı tamamlanan binaya “Mevcut Bina” denir. Mevcut binalarda Enerji Kimlik Belgesi alınabilmesi için enerji sınıfı A-G arasında bir değer alması gereklidir. Bu bina sahiplerinin binaları ile ilgili satış, kira, abonelik işlemleri için 01.01.2020 tarihine kadar Enerji Kimlik Belgesini almak zorundalar. Alınan Enerji Kimlik Belgesi alındığı tarihten itibaren 10 yıl geçerlilik süresi vardır.

Yeni Bina

01.01.2011 tarihinden sonra yapı ruhsatı başvurusu yapmış ya da yapı ruhsatı almış binalara “Yeni Bina” denir. Yeni Bina sahiplerinin 01.01.2020 tarihine kadar Enerji Kimlik Belgesi almak zorundadır. Yeni Bina sahiplerinin Enerji Kimlik Belgesine sahip olabilmesi için binanın enerji sınıfının A – C arasında olması gerekmektedir. Alınan Enerji Kimlik Belgesi alındığı tarihten itibaren 10 yıl geçerlilik süresi vardır.

 Hangi Binalar Enerji Kimlik Belgesi Almak Zorunda Değildir?

• Sanayi alanlarında üretim amaçlı kurulan binalar,
• Kullanım süresi 2 (iki) yıldan daha az olan binalar,
• Yekûn kullanım alanı 50 m² den küçük olan binalar,
• Atölyeler, seralar,
• Münferit olarak inşa edilen ve iklimlendirilmesine ihtiyaç duyulmayan yapılar (depo, ahır, ağıl, ardiye vb.)
• Türk Silahlı kuvvetleri ve Milli Savunma Bakanlığı ve ilgili tüm birimleri için tahsis edilmiş binalar,
• Mücavir alan dışında kalan ve köy yerleşik alanı içerisinde bulunan toplam kullanım alanı 1000 m² nin altında olan binalar,
• Kültür varlığı tescil edilmiş binalardan olup Kültür ve Tabiat Varlıkları Koruma Kurulu tarafından onaylanmayan binalar Enerji Kimlik Belgesi alma zorunluluğu yoktur.

Enerji Kimlik Belgesinin Sınıflandırılması

Hazırlanan Enerji Kimlik Belgesinde iki grup sınıflandırma yapılmaktadır. Bunlar;

• Enerji Sınıfı,
• Sera Gazı Emisyon Sınıfı,

Enerji ve Sera Gazı Emisyon sınıflandırmasında en iyi sınıf, en az enerji tüketimi yapan ve en düşük CO₂ salınımı yapan sınıf; A sınıfı, en kötü ve en çok enerji tüketimi yapan sınıf G sınıfıdır. Sınıf kategorisinde A’dan G’ye ve Ep değerinde 0’dan 175’e doğru gidildikçe sınıf değeri ve binanın enerji performansı düşmektedir.  Yeni binalarda Enerji Sınıfı ve Sera Gazı Emisyon Değeri en az C sınıf olmak zorundadır. Enerji Sınıfı C değerinin üstünde (D-G arası) olan binalar enerji kimlik belgesi alamazlar. Mevcut binalarda ise enerji sınıfının olması gereken zorunlu bir sınıfı bulunmamaktadır. Fakat mevcut binalar, sınıf tespiti için Enerji Kimlik Belgesi almak zorundadır.

Binanın Enerji Sınıfına aşağıdaki etkenler etki etmektedir;

• Isıtma, soğutma, havalandırma, aydınlatma, sıcak su gibi sistemlerin kullanımı,
• Isı yalıtım durumu,
• Binanın bulunduğu bölgenin, konumun iklimsel ve topoğrafik özellikleri,
• Binanın mimari planı (pencere, kapı, döşeme, çatı, duvar vb özellikler),
• Yenilenebilir Enerji kullanımı,
• Otomatik Kontrol Sistem durumu, 

Enerji Kimlik Belgesi Almak için Gerekli Evraklar 

Enerji Kimlik Belgesi alabilmek için hazırlanması gereken evraklar mevcut ve yeni binalarda farklılık göstermektedir. Belgelerinde eksiklik olan yapı sahipleri eksik belgelerini belediyelerden temin edebilirler.

Mevcut Binalarda;

1-Yapı Ruhsat Belgesi,

2-Mimari proje,

3-Mantolama sözleşmesi (mantolama varsa),

Yeni Binalarda;

• Yapı Ruhsat Belgesi,
• Mimari Proje,
• Elektrik Projesi,
• Mekanik Proje,
• Isı Yalıtım Raporu gerekmektedir.

Enerji Kimlik Belgesini Nereden Alabilirim?

Enerji Kimlik Belgesi hazırlamaya yetkili kuruluşlar: Enerji Kimlik Belgesi düzenlemek üzere Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yetkilendirilmiş ve görevlendirilmiş gerçek veya tüzel kişilerdir.

Enerji Kimlik Belgesi, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ve Elektrik İşleri Etüt İdaresi Genel Müdürlüğünün yetkilendirdiği üniversite, meslek odaları ve ilgili kurum ve kuruluşlarda yapılacak eğitimler neticesinde sınavı başarı (70/100) ile geçen mühendis ve mimarlara verilir. Bu eğitimi başarı ile tamamlayan mühendis ve mimarlar “Enerji Kimlik Belgesi Uzmanı” unvanını alırlar.

EKB alabilecek mühendisler; elektrik mühendisi, elektrik-elektronik mühendisi, makine mühendisi ve inşaat mühendisleridir. Bu mühendisliklerin dışındaki mühendislere ve lisans mezunlarına EKB uzmanlığı verilmemektedir.

Bakanlığın vermiş olduğu EKB Uzmanlık belgesine sahip, ilgili meslek odasına kayıtlı mühendis veya mimar bulunduran herhangi bir kurumdan veya şirketten Enerji kimlik belgesi alınır. Enerji Verimlilik Danışmanlığı (EVD) şirketi üzerinden başvuru yapacak olan yapı sahipleri sadece mevcut binaları için EKB alabilirler. Yeni bina sahipleri SMM(Serbest Müşavir Mühendis) olarak çalışan EKB uzmanlarının bulunduğu kuruluşlara başvuru yapmaları gerekmektedir.

Enerji Kimlik Belgesini Nasıl Alabilirim?

Enerji Kimlik Belgesi Bakanlık tarafından yetkilendirilmiş şahıs, kurum ve kuruluşlara başvuru yaparak alınabilir. Bu başvuru esnasında binanın yapı durumuna göre gerekli evraklar teslim edilerek EKB uzmanları tarafından belge hazırlanarak bakanlığın onayına gönderilir. Bakanlık tarafından onaylanan belgeler başvuru sahibine gönderilerek başvuru işlemi sonlanır. Ayrıca yapı sahibi Enerji Kimlik Belgesini e-devlet üzerinden ve http://www.bep.gov.tr/belgesorgulama/sorgulama.aspx veya https://beptr.csb.gov.tr/bep-web/#/queryEkb sayfasından belge kontrolünü sağlayabilir. Enerji Kimlik Belgesi alındığı tarihten itibaren 10 yıl geçerlidir. Fakat binada herhangi bir tadilat değişikliği yapılıp yeni bir ruhsat çıkarıldığında EKB yeniden alınmak zorundadır.

Enerji Kimlik Belgesinin Zorunluluğu

Enerji Performans Yönetmeliğinin 25/15 maddesi gereğince tüm yapı sahiplerinin alım, satım ve kiralama işlemleri için Enerji Kimlik Belgesini 01.01.2020 yılına kadar almak zorundadır. Yapı sahibinin Enerji Kimlik Belgesini alınmamasında herhangi bir cezai müeyyide bulunmamaktadır. Fakat binalarda alım-satım ve kiralama işlemleri de yapılamamaktadır.

Enerji Kimlik Belgesinin Avantajları Nelerdir?

• Binanın enerji performans değerleri belli olduğu için satış işlemlerinde fiyat belirlenmesinde etkili olmaktadır,
• Enerji tasarruf tedbirlerinin sağlanması gerektiği binalarda hangi işlemlerin yapılması gerektiğine dair açıklayıcı bilgi sunar,
• Enerji Sınıf A veya B olan binalarda, konut kredisi veren bankalar tarafından avantajlı kredi olanakları sağlanmaktadır,
• Binanın yıllık tüketebileceği enerji miktarı tespit edilmiş olmaktadır,
• Tapu devir teslim işlemlerinin hızlanmasını sağlamaktadır,
• Bina enerji (ısıtma, soğutma, aydınlatma vb.) giderlerinin azalmasına zemin hazırlar,

Enerji Kimlik Belgesi Fiyatları Nasıl Hesaplanır?

 Enerji Kimlik Belgesinin hazırlanmasında mevzuatlar kapsamında belirlenmiş herhangi bir sabit fiyat planlaması yoktur. EKB hizmet bedelleri tamamen serbest piyasa şartlarına göre oluşmaktadır. Piyasada mevcut ve yeni binalarda farklı fiyat standartları uygulanmaktadır. Genel olarak, mevcut binalarda konut sayısı veya yapı sayısına göre fiyatlandırma yapılırken yeni binalarda m² başı fiyatlandırma yapılmaktadır. Daire sayısı ve toplam m² arttıkça birim maliyet azalmaktadır. Fiyatlandırmaya genel olarak yapının durumu (yeni, eski, müstakil, apartman, işyeri vb), daire sayısı, bölgesel konumu, iklimlendirme özellikleri, toplam inşaat alanı gibi etmenler etki etmektedir.

Mantolama ve Isı Yalıtım İşlemleri Zorunlu mudur?

Enerji Kimlik Belgesi almak için mantolama veya ısı yalıtım işlemleri zorunlu değildir. Fakat daha iyi bir Enerji sınıfına sahip olmak için mantolama veya ısı yalıtım işlemleri önem arz etmektedir.

Diğer Hususlar

Enerji Kimlik Belgesi binanın tamamına çıkarılır. Bağımsız bölümler için ayrı ayrı EKB düzenlemesi yapılmaz. Ayrıca ilave olarak yapı sahibinin istemesi durumunda kat mülkiyetine sahip her bir bağımsız bölüm için EKB çıkarılabilir.